Schemat powstawania głosek
Pierwszy miesiąc życia: dziecko komunikuje się za pomocą krzyku.
2.–3. miesiąc życia: Niemowlę zaczyna wydawać przypadkowe dźwięki jest to tzw. głużenie albo gruchanie.
Ok. 6. miesiąca życia: w drugiej połowie pierwszego roku życia obserwujemy gaworzenie czyli powtarzanie usłyszanych dźwięków.
1.– 2. rok życia: dziecko używa wszystkich samogłosek: a, o, e, u, i, y.
Wymawia następujące spółgłoski: p, b, m, t, d, n, k, ś czasem ć, pozostałe spółgłoski zastępowane są innymi o zbliżonym miejscu artykulacji.
Dziecko upraszcza grupy spółgłoskowe, wymawiając najczęściej pierwsze sylaby lub końcówki.
Z końcem pierwszego roku życia pojawiają się pierwsze wyrazy: mama, tata, baba.
2. – 3. rok życia: w mowie dziecka pojawiają się proste zdania.
Dziecko wymawia wszystkie samogłoski w tym również nosowe ę, ą, chociaż w jego mowie mogą występować odstępstwa, np. zamiana samogłosek a=o; e=a; i=y.
Dziecko wymawia następujące spółgłoski:
w, f, wi, fi, ś, ź, ć, dź, ń, l, li, k, g, ch, ki, gi, chi, j, ł, s, z, c, dz.
Zwiększa się liczba wypowiadanych słów. W wieku 2 lat jest ich około 300, w wieku 3 lat ok. 1000.
4. – 5. rok życia: pojawia się głoska r oraz głoski sz, ż, cz, dż, choć mogą być jeszcze wymawiane jak s, z, c, dz.
5. – 6. rok życia: utrwalane są głoski: sz, ż, cz, dż
Mowa dziecka jest w zasadzie zrozumiała. Głoska r powinna być już wymawiana.
U dzieci sześcioletnich mowa powinna być już opanowana pod względem dźwiękowym.
7. rok życia: dziecko ma już opanowaną technikę mówienia.
